با نگاهی کلی به ساختمان و با توجه به کاربری آن، همواره نیاز به سیستمی به جهت تامین سرمایش و گرمایش درون فضا و متناسب با سطح آسایش افراد، امری لازم در شهرنشینی و معرف استاندارد زندگی امروز گردیده است.
با گذشتن از توضیحات معمول حول مصرف انرژی، این سوال مطرح میشود که چرا انرژی به جهت سرمایش، گرمایش و گاهی تهویه مطبوع درون ساختمان و فضا ها به مصرف میرسد. جواب شاید در پاسخ به احساس سرمایش در تابستان و یا نیاز به گرمایش در زمستان باشد اما … پاسخ در ادامه با مطالعه ای که برروی یک ساختمان در شهر مشهد داشتم آورده شده است.
بطور کلی، ساختمان دارای فضاهای بسته متعددی است که در طی سال با توجه به تغییرات فصلی، میزان انرژی دریافتی آن و انتقال درونی آن متغیر بوده و بسته به شرایط محیطی و اقلیمی منطقه دستخوش تغییر است. به همین جهت گاهی دمای داخل فضا خیلی سرد و گاهی خیلی گرم میگردد.
اما آیا وظیفه سیستم سرمایش و گرمایش تنها تامین گرمایش و سرمایش افراد درون فضای پذیرایی است؟
دراین مورد میتوانم بگویم که این موضوع خیلی خوش بینانه خواهد بود اما اینطور نیست! بگذارید اینطور بگویم که آسایش فرد با دمای داخل محیط کنترل شده مثلا اتاق خواب مرتبط است و با توجه به آنچه که در قبل گفته شد، دمای داخل نیز در حال تغییر با دمای محیط بیرون است.
پس کنترل دمای داخل با توجه به سطح آسایش افراد درون فضا و دمای محیط خارج، وظیفه ای است که بردوش سیستم های سرمایش و گرمایش گذاشته شده است اما این امر کافی نیست.
بیایید نگاهی به تحلیلی که از این ساختمان بدست آوردم بیندازیم
همانطور که مشهود است، نموداری از سطوح رنگی متفاوتی در دو جهت مثبت و منفی با واحد کیلووات ساعت در راستای محور قائم و ماه های سال بر محور افقی ترسیم شده است. هر رنگ نشان دهنده میزان هدررفت و یا انتقال
حرارت از عامل خود در فضای مورد مطالعه در این ساختمان است.
با نگاهی دقیق میتوان گفت دیوارهای خارجی به رنگ قرمز، نفوذ هوای محیط خارج به رنگ آبی کم رنگ، سقف به رنگ زرد و کف طبقه در مجاورت با پارکینگ به رنگ آبی پررنگ، پیشترین سهم را در انتقال بار حرارتی از فضای محیط بیرون به درون فضا و برعکس آن را دارند
درواقع این تبادل حرارت در ساختمان و حفظ دما و شرایط آسایش افراد درون آن است که وظیفه اصلی تجهیزات و تاسیسات سرمایش، گرمایش و تهویه مطبوع را تعریف مینماید.